- De betaalbaarheid van woningen verslechtert wereldwijd, meldt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in nieuw onderzoek.
- Sinds 2008 was de betaalbaarheid van koopwoningen in 40 landen niet zo slecht als nu.
- De hypotheekrente én huizenprijzen zijn de afgelopen jaren flink gestegen, waardoor de kosten van wonen nu historisch hoog zijn.
- Lees ook: Starters jaloers op huiseigenaren met forse overwaarde – woningbezitters vinden dat ze waardestijging hebben ‘verdiend’
De betaalbaarheid van koopwoningen is niet alleen in Nederland een probleem. In veel landen vormt de combinatie van hogere hypotheekrentes en stijgende huizenprijzen een giftige cocktail, zo blijkt uit nieuw onderzoek van het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
De betaalbaarheid van huizen staat in tientallen landen verspreid over de wereld zwaar onder druk, vergelijkbaar met de periode voorafgaand aan de kredietcrisis van 2008.
Het IMF werkt met een woonindex gebaseerd op de ontwikkeling van de hypotheekrente, huizenprijzen en inkomens van huishoudens. Uit die index blijkt dat de betaalbaarheid van wonen in 40 landen, waaronder Nederland, tegenwoordig richting het niveau voorafgaand aan de grote financiële crisis van 2008 is gezakt.
In de onderstaande grafiek geeft de indexwaarde van 100 aan welk inkomen een huishouden nodig heeft om een hypotheek te kunnen financieren waarmee de gemiddelde huizenprijs wordt gedekt.
Een waarde onder de 100 betekent dat het gemiddelde huishoudinkomen te laag is om een hypotheek te financieren die de gemiddelde huizenprijs dekt. In de grafiek is te zien dat dit inmiddels weer het geval is.
Foto: Biljanovska, Fu, and Igan 2023/International Monetary Fund
De betaalbaarheid van huizen staat sinds het uitbreken van de coronapandemie onder druk. Dat komt vooral door de stijging van hypotheekrentes vanaf 2022, en combinatie met hogere huizenprijzen over de hele wereld, zo stelt econoom Deniz Igan.
Nederlandse huizenprijzen blijven stijgen
Ook in Nederland staat de betaalbaarheid van huizen onder druk. Sinds de coronacrisis zijn de woningprijzen flink gestegen, terwijl in de afgelopen jaren ook de hypotheekrente met enkele procentpunten omhoog is gegaan.
Weliswaar zorgen hogere lonen voor een ruimere leencapaciteit, maar de huizenprijzen stijgen in Nederland zo snel, dat de betaalbaarheid van woningen beetje bij beetje verslechtert, zo signaleerden economen van de Rabobank deze week in een kwartaalbericht over de woningmarkt: "Doordat de huizenprijzen sneller stijgen dan de lonen en de leenruimte, neemt de betaalbaarheid van koophuizen verder af."
Naar verwachting blijven huizenprijzen in Nederland voorlopig hard stijgen. Zo rekent de Rabobank voor dit jaar en 2025 op een stijging van circa 9 procent en merken economen van de bank op dat het eigenwoningbezit 'hard daalt' onder jongere generaties.
Voor 2025 liggen er diverse uitdagingen voor de woningmarkt. Zo zijn er de afgelopen maanden fors minder vergunningen voor nieuwbouw afgegeven, waardoor er de komende tijd minder nieuwe huizen bij komen. De bouwambitie van het kabinet om 100.000 nieuwe woningen per jaar te realiseren, komt zo verder in de knel.